Mae Mentera, prif gwmni datblygu economaidd annibynnol Cymru, yn falch o gyhoeddi ei gais llwyddiannus i barhau i arwain buddsoddiad Llywodraeth Cymru o £2 filiwn i fynd i'r afael ag ymwrthedd gwrthficrobaidd (AMR) ym maes iechyd anifeiliaid a'r amgylchedd. Bydd y cyllid sylweddol hwn yn cefnogi cam nesaf rhaglen Arwain DGC (Defnydd Gwrthficrobaidd Cyfrifol), gan adeiladu ar y cynnydd sylweddol a gyflawnwyd dros y pum mlynedd diwethaf.

Mae Huw Irranca-Davies AS, Dirprwy Brif Weinidog ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Newid Hinsawdd a Materion Gwledig, wedi cyhoeddi bod rhaglen Arwain DGC yn parhau, gan gydnabod ei hanes profedig o ran darparu rheolyddion AMR effeithiol. Bydd Mentera, ochr yn ochr â'i bartneriaid consortiwm, gan gynnwys Prifysgol Bryste, Prifysgol Aberystwyth, Iechyd Da, a WLBP (Cynhyrchwyr Cig Oen ac Eidion Cymru), yn arwain y gwaith o weithredu Cynllun Rheoli AMR Anifeiliaid newydd i Gymru (2025-2029), gan gyd-fynd â Chynllun Gweithredu Cenedlaethol y DU.

Dywedodd Dewi Hughes, Pennaeth Gwasanaethau Iechyd Anifeiliaid Mentera,

“Mae'n anrhydedd bod y gwaith hanfodol hwn wedi cael ei roi yn ein gofal. Mae'r buddsoddiad hwn yn ein galluogi i barhau i adeiladu ar sylfaen gref rhaglen Arwain DGC. Rydym wedi ymrwymo i feithrin amgylchedd cydweithredol, gan ddod â milfeddygon, ffermwyr ac ymchwilwyr ynghyd, i sbarduno newid ystyrlon. Bydd y ffocws ar arloesi, dulliau sy'n cael eu gyrru gan ddata, a chyfnewid gwybodaeth, gan gynnwys y cyfleoedd grant newydd ar gyfer teithiau astudio a chymhwyso arloesedd, yn allweddol wrth ddiogelu effeithiolrwydd gwrthfiotigau ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.”

Bydd y buddsoddiad o £2 filiwn yn cefnogi mentrau allweddol, gan gynnwys:

• Y Rhwydwaith Pencampwyr Presgripsiynu Milfeddygol: Ehangu a gwella'r rhwydwaith o bractisau milfeddygol ledled Cymru, gan hyrwyddo arferion gorau mewn stiwardiaeth gwrthficrobaidd.
• Casglu Data Defnydd Gwrthficrobaidd (AMU): Parhau i gasglu a dadansoddi data AMU o leiaf 4,500 o ffermydd Cymru, gan roi mewnwelediad gwerthfawr i batrymau defnydd.
• Gwyliadwriaeth AMR: Monitro AMR mewn gwartheg a defaid drwy samplu ar y fferm, gan gyfrannu at ddealltwriaeth ddyfnach o drosglwyddiad AMR.
• Academi AMR: Sefydlu academi bwrpasol i ddarparu hyfforddiant a phrofiadau wedi'u targedu ar AMR i filfeddygon, ffermwyr a gweithwyr proffesiynol amaethyddol yn y dyfodol.
• Grantiau Arloesi: Darparu cyfleoedd i filfeddygon a ffermwyr wneud cais am grantiau i gefnogi buddsoddiad mewn technegau a thechnolegau arloesol sy'n lleihau'r angen am wrthfiotigau yn eu practisau a'u ffermydd.
• Ysgoloriaeth Nuffield: Noddi Ysgoloriaeth Nuffield ar bynciau sy'n gysylltiedig â Stiwardiaeth Gwrthficrobaidd (AMS).
• Teithiau Astudio Rhyngwladol: Hwyluso teithiau astudio i ffermwyr, milfeddygon, a ffermwyr y dyfodol ddysgu o arferion gorau rhyngwladol mewn rheoli AMR.

Parhaodd Dewi:

“Ein nod yw parhau i sicrhau bod Cymru’n arweinydd byd-eang yn y frwydr yn erbyn AMR. Drwy feithrin cydweithio, hyrwyddo arloesedd, a rhannu gwybodaeth, gallwn sicrhau bod gwrthfiotigau yn parhau i fod yn effeithiol ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.”

Arwain DGC has already achieved significant outcomes in its previous phases, including:

• Capturing AMU data from thousands of Welsh farms, representing a substantial portion of the livestock sector.
• Demonstrating the impact of innovative technologies, such as automated footbath systems and the use of Artificial Intelligence, in reducing antibiotic use and improving animal health.
• Gaining national and international recognition for its best practices, including the Veterinary Prescribing Champions Network, which was cited in the UK Government's National Action Plan.

The Arwain DGC programme will continue to evolve, adapting to the dynamic challenges of AMR and embracing new technologies and strategies. Further information about the programme and grant opportunities will be available on the Arwain website in due course.